Τρίτη 3 Ιουνίου 2014

Ο ΕΡΩΤΑΣ ΩΣ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ





(Ύμνος στη γυναίκα)

Δεν πεθαίνουμε ποτέ από έρωτα για μια γυναίκα. Πεθαίνουμε γιατί ο έρωτας, ο οποιοσδήποτε έρωτας, φανερώνει την γύμνια μας, την φτώχια μας, την ανικανότητα μας, το τίποτε.

     

                                                                                                                                            CESARE PAVESE

                                                                                       
Ο ερωτισμός, σύμφωνα με τον Bataille είναι η επιβεβαίωση της ζωής μας ως τον θάνατο. Ο μεγάλος Γάλλος φιλόσοφος γράφει ότι για κείνον που αγαπά και για κείνον που επιθυμεί, το αντικείμενο του πόθου του, αυτό που ο Πλάτωνας αποκαλεί θείο παραλήρημα, γίνεται η διαφάνεια του κόσμου.Μέσα απ’ αυτήν επιτυγχάνεται η διακρίβωση της εσωτερικής του αλήθειας, μέσα απ’ την πρόκληση των αισθήσεων πραγματώνεται τελικά η θεαματική ανατροπή των ορίων της ύπαρξής του.

Αν θελήσουμε να βιώσουμε το άγνωστο και το άρρητο, θα πρέπει να πορευτούμε στις παρυφές της ηδυπάθειας ως την φρενίτιδα, να κολυμπήσουμε στα επικίνδυνα νερά της ιερότητας των άκρων που χαρακτηρίζουν τους ερωτευμένους. Λέω επαναστάτες τους ερωτευμένους γιατί ανθίστανται σθεναρά στις λογικές των συμψηφισμών και διεγείρουν, διαρκώς ανακαλώντας το, το συναίσθημα του φόβου. Το προκαλούν, το τρομάζουν, το ακυρώνουν. Και μετά το κολλούν πάνω τους – δεύτερο δέρμα.

Η λαγνεία των αισθήσεων, εκτός του φόβου και μιας διαρκούς ανασφάλειας που φέρει, λειτουργεί και ως αποσταθεροποιητικός πυρήνας, αλλά και ποιητικά, απέναντι σε κοινά αποδεκτές συμβάσεις ζωής, που αναγκάζονται να επιστρατεύσουν αφοριστικές απαγορεύσεις και παραδοσιακούς νεολογισμούς, προκειμένου να αποφύγουν την πλήρη ανατροπή τους. Δεχόμαστε ακόμα και να κινδυνεύσουμε ή να αυτοκαταστραφούμε, προκειμένου να μετάσχουμε στο παιχνίδι της αποκάλυψης ενός καινούργιου κόσμου, θεωρώντας το ως την τελευταία ευκαιρία να εμποδίσουμε την ζωή μας να περάσει χωρίς ζωή. Και είναι.

Ο πόθος γίνεται αυτοσκοπός, η επιθυμία, κανόνας. Μπορούμε να πεθάνουμε από έρωτα μέσα στην βαθιά απόγνωση της απουσίας του άλλου. Αλλά μήπως η απουσία δεν γίνεται η απελπισμένη, η πιο δυσβάσταχτη μορφή παρουσίας; Μήπως η απουσία δεν μάς παρουσιάζεται συνεχώς για να μπορέσουμε να συλλάβουμε την έλλειψη χρωμάτων που στερεί απ' την ζωή μας; Για να επινοήσουμε ξανά τον έρωτα, θα πρέπει να επινοήσουμε ξανά τη ζωή. Και για να επινοήσουμε ξανά τη ζωή ένας τρόπος υπάρχει. Μόνο. Να αναζητήσουμε την γυναίκα, να αφεθούμε σ’ αυτήν.

Ο Octavio Paz βλέπει την Molly, την ηρωίδα του Joyce στον «Οδυσσέα» να μετατρέπεται σε σιντριβάνι: Η Μόλυ είναι ένα σιντριβάνι που ενώνει και συγχέει στην μονότονη ροή του το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, αυτό που υπήρξαμε, είμαστε και θα είμαστε, όλα μαζί και όλους μαζί σ’ ένα μεγάλο επιφώνημα σαν ένα κύμα που μας ανυψώνει, μας καταπίνει και μας συνενώνει όλους σε ένα «όλον» δίχως αρχή και τέλος.

Η γυναίκα απλώνεται σε κάθε κόκκο του περιβάλλοντος χώρου ως ιδιωτική λεπτομέρεια των πιο μύχιων στιγμών ή ως ένα ακόμη εκούσιο μέσο καταστρατήγησης του χρόνου που ακινητοποιείται, υποκλινόμενος μπροστά στο θαύμα της παρουσίας της. Το αληθινό της είναι μόνο μια ανεπαίσθητη εσοχή του συνολικού ψεύτικου που μας περιβάλει. Το κατόπτρισμά της στον κόσμο επικαιροποιεί το ίχνος του πολιτισμού μας. Η σιωπή της είναι χρησμός. Ο αρχαίος τόπος του παρελθόντος. Η ακινησία της, η μοναξιά του φύλου της, θυμίζουν την έρημο μιας εγκαταλειμμένης πόλης που φωνάζει βοήθεια.

Η γυναίκα διασχίζεται από κανάλια και ηχούν σαν μπαλάντες πολεμικές που ξεσηκώνουν το σώμα. Κατασκευασμένη από θριάμβους και για θριάμβους γνωρίζει να μας επιζεί. Κατά κάποιο τρόπο, μέσα απ’ την ιστορία της, σπουδάζουμε την ιστορία του εαυτού μας. Που είναι η ιστορία του κόσμου. Στέκει εκεί, ανάμεσα στους αιώνες, με βέβηλη υπακοή, με την ανυπεράσπιστη πύλη της ανοιχτή, μοναδικός μάρτυρας όσων έχουν συμβεί, προσφέροντάς μας την δυσοίωνη προοπτική μιας οριστικής ταπείνωσης. Μπροστά της.

Η γυναίκα είναι η τελευταία δραματική πινελιά κόκκινου στον μαυροπίνακα της ζωής.


                                                  
Σταύρος Σταυρόπουλος


Δεν υπάρχουν σχόλια: