ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΕΞΟΡΙΑΣ

 

Βάσος Κουτσογιαννόπουλος, Μαρτυρία εξορίας – Με 19 επιστολικά δελτάρια από την Ικαρία, Εισαγωγή: Πέτρος-Ιωσήφ Στανγκανέλλης, Βιβλιόραμα, Αθήνα 2014, σελίδες 110, τιμή 10,00 €

Εξήντα πέντε χρόνια μετά, ένας εξόριστος γράφει. Αποσπασματικά, θέλοντας να αφηγηθεί «διάφορες μικρές ιστοριούλες και στιγμιότυπα από την καθημερινή ζωή στην εξορία»: στην περίπτωση της ζωής στην Ικαρία, μια εικονική εκτέλεση, έναν ξυλοδαρμό, μια ομαδική συχνοουρία, χαρακτηριστικά ανθρώπων, πρωτάκουστες λέξεις και φράσεις που θυμάται ακόμα, μετά από δεκαετίες, «εκδρομές», κουσούρια, καζούρες, φάρσες, την αγωνία για το τότε μέλλον - του πολέμου και το ατομικό.

Δεν επικεντρώνεται σε γεγονότα «αποφασιστικής» σημασίας, για την Ελλάδα, το κίνημα ή τον κόσμο. Κι όμως, η ιστορική σημασία της μαρτυρίας του είναι έτσι πιο σημαντική: μιλά με την εμπειρία χιλιάδων ατόμων, μιλώντας για τον εαυτό του. Εκθέτει την προσωπική του εμπειρία, τις σχέσεις του με τους συνεξόριστους, αφηγείται την καθημερινότητα.

O Βάσος Κουτσογιαννόπουλος είναι 85 χρονών. Στο διάστημα της γερμανικής κατοχής πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση σαν μέλος της ΕΠΟΝ και μετά την απελευθέρωση κατέφυγε με την οικογένεια του στην Αθήνα. Το 1948 συνελήφθη και εστάλη εξορία για δυο χρόνια στην Ικαρία και στην Μακρόνησο.

Τον είδα προχτές, μέσα στις δικές μου εικονικές εκτελέσεις και μου αφιέρωσε το βιβλίο του: «Στον Σταύρο Σταυρόπουλο, σπάνιο είδος ανθρώπου, του οποίου την φιλία μου εχάρισε η ζωή». Στο μου έβαλε περισπωμένη με τα τρεμάμενα χέρια του. Από τα μάτια του είχαν ανοίξει διάπλατα οι κουρτίνες. Η ζωή, χάρισε σε μας, που ζήσαμε σε εισαγωγικά, ανθρώπους σαν και σένα, Βάσο. Μπροστά σου εγώ, ένας μαθητής του δημοτικού. Με φοβισμένα γόνατα.


ΣΣ