ΠΟΛΙΤΕΙΑ: ΕΝΑ ΠΑΡΟΥΣΙΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

 

Βιβλιοπωλείο "Πολιτεία", Ασκληπιού 1-3

 

Το μεγάλο όνειρο του Μπόρχες, που πάντα φανταζόταν τον παράδεισο σαν ένα είδος βιβλιοθήκης, στεγάζεται στην Ελλάδα, στην αρχή της οδού Ασκληπιού. Η «Πολιτεία» του βιβλίου, μια χειρόγραφη πόλη (ή πύλη;), όπου ό, τι έχει λεχθεί είναι τυπωμένο, είναι πραγματικά η promised land που τραγουδούσε ο Σπρίνγκστην στα τέλη του 70, εκεί όπου όχι μόνο επιτρέπεται να ονειρεύεσαι το διαφορετικό, αλλά επιβάλλεται και εκ των πραγμάτων, δηλαδή των βιβλίων. Υπάρχει μια διάχυτη αύρα – ειδικά στο υπόγειο, εκεί που συνήθως σε υποδέχεται το ειρηνικό χαμόγελο του Γιώργου Θωμόπουλου, με φόντο σε μια γωνία, το ισχνό, σαν λείψανο αγίου, σώμα του Παντελή Ροδοστόγλου, που συνήθως διαβάζει κάτι στα κλεφτά, ενώ ο Τηλέμαχος πηγαινοέρχεται. 

Ένα ενεργειακό πεδίο σε τραβάει προς τους τίτλους, τα πρόσωπα, τις λέξεις, που πλέκονται με απίθανη γοητεία μέσα σου. Όλα έχουν ένα λόγο να κινούνται, για να «πειράξω» λίγο τον Μαρκ Στραντ, τον σπουδαίο Αμερικανό ποιητή που έφυγε τον περασμένο μήνα απ’ τη ζωή, αλλά στο υπόγειο της Ασκληπιού, όλοι κινούνται για να διατηρούν τα πράγματα ολόκληρα. Μέσα στα απομεινάρια των αιώνιων ζωών που στοιβάζονται εκεί, στα «ημερολόγια καταστρώματος» των συγγραφέων και των ποιητών, και μερικά δικά μου. Παλιές ζωές, έντυπες, αποδεικτικά από χαρτί που προβάλλουν την μνήμη αλλού. Μου θυμίζουν τους χρόνους που έζησα, τα σχέδια για τα οποία ξενυχτούσα, αλλά και όλη την τρέχουσα επικαιρότητα του τότε εαυτού.

Βλέπω την «Πολιτεία» σαν ένα υπερμέγεθες παρουσιολόγιο προσωπικοτήτων, που πέρασαν, είναι ή έρχονται, τόσο διαφορετικών μεταξύ τους: Τόσοι άγνωστοι φίλοι σ’ ένα τετράγωνο του ιστορικού κέντρου μαζεμένοι, προερχόμενοι από όλες τις χώρες, γράφοντας σε όλες τις γλώσσες του κόσμου, τόσες αλλαγμένες ζωές, τόσες ενηλικιωμένες σελίδες που επιμένουν. Η πορεία των συγγραφέων μου θυμίζει έντονα τα στάδια ανάπτυξης ενός παιδιού και η «Πολιτεία» είναι ο συγγενής τόπος που συγκλίνουν όλες οι ηλικιακές τους μεταμορφώσεις.

Είχε δίκιο ο Καβάφης: «Ήθελα να δώσω φως και συγκίνηση σε όσους είναι σαν κι εμένα καμωμένοι».

Σταύρος Σταυρόπουλος

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

http://www.politeianet.gr/vios-politeia/tosoi-agnostoi-filoi-s-ena-tetragono-tou-istorikou-kentrou-mazemenoi-574

 

ΔΗΜΗΤΡΑ ΑΓΓΕΛΟΥ: ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ ΜΑΧΑΙΡΙ

 ΔΗΜΗΤΡΑ ΑΓΓΕΛΟΥ ( 1984 - )

I.

όταν κοιμάσαι

βγάζω τα νύχια από το πρόσωπο σου

θα μου πάρει νύχτες

η ομίχλη της κουζίνας

οι λίμνες στο μπάνιο

γεννήθηκα από τις λάσπες σου

τώρα φορώ γαλότσες

και περπατώ με τσιμεντένιες γάμπες

και τσαλακώνω το νερό

πίσω απ' τα βρώμικα κατοικίδια σου

που τρώω κρυφά

ή τα φιλώ

και τα βάζω στις τσέπες

σαν πριγκίπισσα

εκεί που δεν με άφησες να υπάρχω

οι αναθυμιάσεις του παραμυθιού

γίνονται χέρια που κλείνουν το παράθυρο

για να πνιγόμαστε σ' ευτυχισμένο τέλος

μαζί

σε ατελείωτο τέλος

με την αγάπη μαχαίρι

να κόβει τα κρεμμύδια

(που μας δακρύζουν)

και τα βλέμματα

(που απλώνουμε στον ήλιο)

II.

Πήρε το βιβλίο στα χέρια της

Μόρφαζε ηλίθια

Την κορόιδευε

Πως κατάφερε να του δώσει τέτοιο σχήμα;

Θέλησε να στάξει το αίμα της επάνω του

Ν' αυνανιστεί και να χύσει επάνω του

Να σκουπίσει τον κώλο της μ' αυτό

Να το λερώσει με τον ίδιο του τον λόγο

Της φάνηκε ξένο

Σκληρό

Μήπως ήταν ο τάφος της;

Τι είχε εξάλλου από αυτήν

Πέρα από τ' όνομα της;

Δήμητρα Αγγέλου

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ με μια νέα ποιήτρια και δυο ανέκδοτα ποιήματά της, σε ένα απ' τα καλύτερα δείγματα γραφής που έχω συναντήσει τον τελευταίο καιρό. Εκτός προβεβλημένου χώρου και γνωστών ονομάτων που μας βασανίζουν χρόνια με την δεκαετία τους, την έλλειψη πηγαίου ταλέντου και την ανταλλαγή δώρων. Γιατί υπάρχουν και αυτά.

 

UP WHERE WE BELONG

Δεκαπέντε χρονών πρέπει να ήμουν, σε κάποιο κινηματογράφο του κέντρου, μάλλον το Ράδιο Σίτυ, ένα κυριακάτικο πρωινό του χειμώνα, όταν είδα για πρώτη φορά το Woodstock. Η ερμηνεία του Joe Cocker στο τραγούδι των Beatles με έκανε να κλάψω.

JOE COCKER (1944 - 2014)

ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ

Σε ακολούθησα διστακτικά

Φορώντας στο κεφάλι μου

Σαν κάλτσα

Το μακό των Guns and Roses

Φόρεσα και σε σένα ένα

Με τριαντάφυλλα

Για να είμαστε ίδιοι

Με τον πίνακα του Μαγκρίτ

Βεβαιώθηκα ότι το ύφασμα

Είχε κουμπώσει καλά

Στις αβεβαιότητες των ματιών σου

Και τα πίεζε

Δημιουργώντας δυο κλειστές λίμνες

Έπειτα κόλλησα τα χείλη μου στα δικά σου

Με προσοχή

Να μην εισπνεύσω τα φαντάσματα

Το μακό σιγά σιγά έλιωσε

Στο σημείο της επαφής με το σάλιο

Φάνηκε η αρρώστια των χειλιών

Ήταν ξεραμένα

Όπως ένα ποτάμι

Που έχασε την ιστορία του

Πόσοι μάγοι τελετουργούν

Κάτω από ένα μόνο δέρμα ;

Το δάσος ήταν παντού

Από το στόμα σου

Έβγαιναν ακόμη χαρτιά

Άχρηστα σαν ζωγραφισμένα άνθη

Μετά συνάντησα τη γλώσσα σου

Και μας σκέπασε το σάλιο

Τα χέρια σου — ο πύργος του Κάφκα

Έκαναν μια αδύναμη κίνηση προς τα μπρος

Ακουμπώντας τα πιστόλια στα μάτια μου

Μη φοβάσαι

Έχω βγάλει τις σφαίρες

Ρίξε

Τα μαλλιά σου ήταν κολλημένα

Λες και είχαν μπλεχτεί μέσα τους

Όλες οι ακρίδες της Βίβλου

Έπιασα μια και σ’ την πρόσφερα

Έτριξε πάνω στο χέρι σου

Σαν φρεσκοπλυμένο μωρό

Μετά βρεθήκαμε ενωμένοι

Με τα αγκίστρια στο στόμα

Στο δρόμο προς το μαντείο

Των νεκρών εαυτών

Διασκεδαστικά ακίνητοι

Με το καινούριο μας χώμα κοινό

Από τις εκδρομές στη λύπη

Τότε η ποίηση σου είπε

Να της δώσεις το φέρετρό σου

Να κοιμηθεί

Αυτή είναι η βάρκα μας

Σου είπα

Με πλήρεις λέξεις

(ΟΛΟΜΟΝΑΧΟΙ ΜΑΖΙ, Σμίλη 2014)

ΙΛΙΓΓΟΣ ΖΩΗΣ

Θα τα πούμε.

ΑΓΚΑΛΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΣΚΟΡΠΙΟ

Ετούτο τον τόπο

να τον ρίξετε στη θάλασσα

παρορμητικά,

χωρίς πολλή σκέψη,

όπως ένα παιδί θα πέταγε

ξαφνικά

το παιχνίδι του.

Έχει κι άλλο παρακάτω

δεν θα το αντέξετε

ούτε με το κεφάλι στην άμμο

ούτε με το καλώδιο στη μπανιέρα.

Κυριακή

και κορνάρουν οι αμετανόητοι

σε πλανόδιους γάμους,

σε κηδείες μπουρλέσκ

παρφουμαρισμένοι,

σοβαντισμένοι

μέχρι τ’ άντερα,

μισοί πρόσκοποι

οι άλλοι μισοί ναυτάκια.

Κλικ κλοκ

κουρδίζονται-ξεκουρδίζονται

στο χυλωμένο μυαλό μου

την ώρα που πέφτω να κοιμηθώ

αγκαλιά με τον σκορπιό

και το σκυλί που με δάγκωσε.

Λίλιαν Μπουράνη

ΚΟΙΤΑ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ: ΕΡΧΟΜΑΣΤΕ

Γιώργος Σταματόπουλος, Εφημερίδα των συντακτών

Συγκινεί η στάση του νεαρού απεργού πείνας. Απαιτείται μεγάλο σθένος να χορεύει κάποιος με τον θάνατο διεκδικώντας το δίκιο του. Ο εικοσάχρονος, είτε το επεδίωκε είτε όχι, ξεγυμνώνει ένα ανάλγητο και απάνθρωπο κράτος, αποδεικνύει πόσο τρομοκρατημένος είναι ο κρατικός μηχανισμός, πόσο έωλος και γυμνός είναι όταν αντιμετωπίζει την αλήθεια της κοινωνίας. (Ελπίζω όλα να πάνε καλά και το κράτος να αναγκαστεί να υποχωρήσει μπροστά στο δίκαιο αίτημά του να σπουδάσει, αλλά και μπροστά στην κατακραυγή της κοινωνίας, μεγάλου, έστω, κομματιού της). Ας μη μας πουν οι ορθολογιστές ότι όλα αυτά είναι μάταια, εάν χάσει τη ζωή του. Όλοι το αντιλαμβανόμαστε, ξεχνάμε, όμως, ότι τη μισή ζωή τού την αφαίρεσαν οι κρατικοί μηχανισμοί καταστολής όταν δολοφόνησαν εν ψυχρώ δίπλα του τον φίλο του Αλέξη Γρηγορόπουλο, πριν από έξι χρόνια, δεκαπεντάχρονοι τότε και οι δύο. Η στιγμή καθόρισε τη στάση ζωής του· πώς να παρέμβει η ωριμότητα ή οι ίδιοι οι γονείς του ακόμη στην απόφασή του να μισήσει αυτό το κράτος, να το περιφρονήσει και μαζί μ’ αυτό και όλο το πολιτικό σύστημα;

Πού να στρεφόταν δηλαδή; Στην αλλαγή του συστήματος μέσα από την εναλλαγή στην εξουσία των ίδιων και των ίδιων κομμάτων; Να έβρισκε απάγκιο σε κομματικές αριστερές Νεολαίες; Επέλεξε την κατά μέτωπο σύγκρουση με το κράτος και τους λακέδες του. Το άγουρο και άπηχτο μυαλό του πώς να σταθμίσει το μάταιο της επιλογής του; Προφανώς τα τελευταία χρόνια ζει υπό το κράτος της υπερδιέγερσης που του προκαλεί ο αυταρχισμός του κράτους-δολοφόνου. Αποδεικνύει τώρα με την έως θανάτου απεργία πείνας ότι αυτό το κράτος είναι ανίσχυρο και εκδικητικό, θρασύδειλο· στηρίζεται μόνο στη νόμιμη(!) βία των κουμπουροφόρων του και σε μια αφόρητα εξαρτημένη Δικαιοσύνη (και, ναι, στην αφασία πολλών της κοινωνίας). Υπουργοί-ανθρωπάκια, κρυμμένοι πίσω από το γράμμα και την τυπικότητα του νόμου, αρνούνται να γίνουν πραγματικά πολιτικά ζώα παίρνοντας μια απόφαση εμβαπτισμένη στην τόλμη και στην ανθρωπιά. Τόσο μικροί, τόσο φτωχοί, σε πνεύμα και σε σθένος, τόσο εχθροί της Δημοκρατίας.

Ναι, δεν είναι άτρωτο το κράτος· από τους πολυπλόκαμους, γραφειοκρατικούς και παγερούς νόμους του αντλεί τη δύναμή του και από τα τάγματα της κρατικής βίας. Ο εικοσάχρονος Ρωμανός διαλύει τον μύθο του ανίκητου κράτους, χορεύοντας, όμως πραγματικά, με τον θάνατο. Κάτι ακόμα που βγαίνει στην επιφάνεια και γεμίζει ντροπή όλους μας, είναι η απάθεια - αδράνεια - αφασία της ελληνικής κοινωνίας. Ούτε καν την Αμερική που φλέγεται από τις διαδηλώσεις δεν βλέπουμε, εκεί που όργανα της τάξης δολοφονούν εν ψυχρώ νεαρούς, κυρίως μαύρους(!).

Έστω και την τελευταία στιγμή οι υπουργοί να θυμηθούν ότι είναι άνθρωποι και όχι μηχανές εξουσίας. Αν αφήσουν τον Νίκο Ρωμανό να σπουδάσει, σίγουρα θα πήξει το μυαλό του και ίσως αγαπήσει ξανά τους ανθρώπους· ίσως όχι αυτούς που είναι τυλιγμένοι σε ομοιόμορφες στολές και πυροβολούν τους ανυπεράσπιστους. Πάντως, κάτι καλό θα βγει εάν του επιτραπεί να σπουδάσει.

http://www.efsyn.gr/arthro/apodeiknyontas-poso-tromagmenos-einai-o-kratikos-mihanismos

Ισαάκ Σούσης, Protagon.gr

Να πω εξαρχής πως ούτε ταυτίζομαι, ούτε αρνούμαι τις επιλογές και την αγωνιστική δράση του Ρωμανού (γιατί αγωνιστική είναι, όσο και να διαφοροποιούνται οι θεωρητικοί των αγώνων, που τους δίνουν σαράντα χρόνια τώρα ενσωματωμένοι στο σύστημα). Η τοποθέτηση του καθενός πάνω σε αυτό καταλήγει ανούσια. Ο Ρωμανός, οι Ρωμανοί αντιδρούν διαχρονικά όπως αντιδρούν αντιτάσσοντας την παρορμητική δράση στη συστηματοποιημένη παράνοια του κράτους. Η λέξη συνείδηση και τα παράγωγά της «συνειδητά», «συνειδητοποιημένα», δεν θα 'πρεπε καν να χρησιμοποιούνται σε αυτήν την πάλη ατόμων-μηχανισμών που η ρήξη φτάνει τις νευραλγικές εντολές των ενστίκτων. Οι Ρωμανοί συντηρούν με τον τρόπο τους την ευκρίνεια μεταξύ εχθρών και στρατοπέδων, ακυρώνουν εμπράκτως τις συμφιλιώσεις που καταλήγουν στη δια βίου εκτέλεση του αντάρτη που συμφιλιώθηκε. Οι Ρωμανοί επανιδρύουν την αναζήτηση νοήματος σε μια αυτοκτονική ουδετερότητα. Οι Ρωμανοί ενσωματώνουνε το θέμα για το οποίο οι υπόλοιποι συζητάμε.

Και χρειάζεται απλά λίγη στοιχειώδης αιδώς, τσίπα και συναίσθηση της πραγματικότητας για να αισθανθείς απογυμνωμένος από επιχειρήματα και στεγνός από αισθήματα, για να μοιραστείς έστω σαν επαίτης το ελάχιστο από το δέος να έρχεσαι αντιμέτωπος με την εξουσία, την εξουσία αφενός των θεσμισμένων εγκληματιών, και αφετέρου την εξουσία της ίδιας της κοινωνίας που αυτοσυντηρείται χάρη στην ικανότητα της να πλαισιώνεται από νόμους και μηχανισμούς που συντηρούν τους νόμους της ισχύος σαν κόρη οφθαμού, γιατί πρόκειται πάντα για μια μονόφθαλμη κοινωνία.

Η θεωρία που ανοίγει με ανάλογες αφορμές είναι ανεξάντλητη, αλλά οι αφορμές που δίνουν οι Ρωμανοί είναι μοναδικές και περιζήτητες. Δεν θα είναι ούτε η πρώτη, ούτε η καθοριστικότερη φορά που αν συμβεί ένα έγκλημα σε βάρος του Ανθρώπου, θα αφομοιωθεί και θα χωνευθεί αργά από τον κοινωνικό οργανισμό. Η ανθρωποφαγία είναι η τελετουργική μας αρχή, η πηγή των θρησκειών, αλλά σθεναρά και των μη μεταφυσικών πεποιθήσεών μας. Αν μάλιστα η έκβαση της υπόθεσης έχει άρωμα τραγωδίας, όπως η υπόθεση στο σύνολό της, μπορεί να ωφεληθούν και νέοι ποιητές και καλλιτέχνες.

Η χάρη στον Ρωμανό, είναι μια χάρη που θα έκανε η Πολιτεία μας στον ίδιο της τον εαυτό, αν ήταν μια ευημερούσα -πάνω στο άδικο πάντα- Πολιτεία. Θα αποδείκνυε την ευημερία της με γενναιοδωρία σε ό,τι δεν την κολακεύει, σε ό,τι τη λοιδορεί και την ανατρέπει στον χώρο της αλήθειας, τον χώρο που διεκδικούν οι Ρωμανοί. Αν ήτανε μια ευημερούσα, ισχυρή κοινωνία, με ικανοποιημένους τους αστούς και τους μικροαστούς της, θα μπορούσαμε να αναμένουμε τέτοιες επιδείξεις ζοφερής μεγαλοψυχίας. Δεν είναι όμως, είναι μια εξασθενημένη, κλονισμένη κοινωνία που ακριβώς εξαντλεί τους κατασταλτικούς της μηχανισμούς και προσπαθεί να επανακτήσει το «δίκιο» και τον νόμο της με την επιβολή και την ολοκληρωτική εξόντωση των αντιπάλων της. Είναι ίσως και το μόνο αυτό, που το γνωρίζουμε και μεις, εξίσου με τους Ρωμανούς.

Κατάπιαμε και καταπίνουμε αμάσητα μια μεταπολίτευση. Απόγονοι δωσίλογων κυβερνούν δωσίλογα. Ο Μπένι διαπραγματεύται με τον Ερντογάν την κυπριακή ανεξαρτησία. Κανείς δεν ξέρει με ποιον τρόπο αντιμετώπισε το κράτος τους καταχραστές της λίστας Λαγκάρντ, ούτε πού αποδόθηκαν οι ευθύνες για το σκάνδαλο των εξοπλισμών, ούτε πού διαβιεί και πως απολαμβάνει τους καρπούς των κόπων του ο Χριστοφοράκος και τόσα όσα θα γέμιζαν έναν τόμο ελληνικής ιστορίας μόνο με αίσχη, προδοσίες και παρακμή.

Ο Ρωμανός, όμως, ξύπνησε μέσα μας τα νομιμόφρονα ανακλαστικά μας.

http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.ellada&id=38002